تاريخ أماسرا

Amasra: Karadeniz’in Tarih ve Doğayla Kucaklaşan Sahil Kenti

Amasra, Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Bartın iline bağlı bir sahil ilçesidir. Karadeniz’in doğal güzelliklerini, tarihî mirasını ve kültürel zenginliklerini bir arada barındıran Amasra, yüzyıllardır çekiciliğini koruyan özel bir yerleşim yeridir. Denize doğru uzanan bir burun, bu burnun iki yanında yer alan korunaklı koylar ve ana karaya bağlı bağımsız adalarıyla dikkat çeken şehir, ismini Pers prensesi Amastris’ten almıştır. Yaklaşık 3000 yıllık geçmişi ve el değmemiş doğasıyla Amasra, hem tatilciler hem de tarih ve kültür meraklıları için benzersiz bir destinasyondur.

Tarihçesi

Antik Dönem ve İlk Yerleşimler

Amasra’nın geçmişi, yapılan arkeolojik kazılara ve elde edilen nümismatik (sikke) bulgulara göre MÖ 5000-8500 arasına kadar uzanmaktadır. Üst Paleolitik (Eski Taş Çağı) döneminden izler taşıyan bu bölge, tarih boyunca İyon, Pers, Helenistik ve Roma gibi birçok medeniyetin etkisini yaşamıştır.
Kent, ismini Pers İmparatorluğu’nun son hükümdarı III. Dareios’un yeğeni Prenses Amastris’ten almıştır. Amastris, yaşadığı dönemde adına para bastıran ilk kraliçelerden biri olarak tarihe geçmiştir. Şehrin “Amastris” adı bu köklü mirasın en önemli yansımalarından biridir.

Bizans, Ceneviz ve Osmanlı Dönemleri

Roma İmparatorluğu’nun ardından Bizans yönetimine giren Amasra, stratejik konumu nedeniyle Cenevizlilerin de ilgisini çekmiştir. 13. yüzyılda Ceneviz hâkimiyetine giren şehir, Fatih Sultan Mehmed döneminde (Ekim 1460) Osmanlı topraklarına katılmıştır. Rivayete göre Fatih Sultan Mehmed, şehre hâkim bir tepeden Amasra’yı izleyip “Lala, lala! Çeşm-i Cihan bu mu ola!” (Dünyanın gözü bu mu?) diyerek hayranlığını dile getirmiş, kalenin komutanına kaleyi zarar vermeden teslim etmesi için haber göndermiştir. Bu olayın ardından Amasra, herhangi bir savaş yaşanmadan Osmanlı egemenliğine dâhil olmuştur.

Coğrafya ve Nüfus

Amasra; denize doğru uzanmış burnu, iki korunaklı koyu ve ormanlık alanlarıyla Karadeniz’in en göz alıcı ilçelerinden biridir. Geçmişte Zonguldak iline bağlıyken günümüzde Bartın iline bağlıdır.
Nüfus, yıllar içerisinde dalgalanmalar gösterse de özellikle yaz aylarında Ankara ve çevre illerden yoğun turist akışı almaktadır. Günübirlik ziyaretçilerin yanı sıra konaklamalı tatilcilerin de tercih ettiği ilçe, özellikle sahil turizmi, kültür ve doğa turizmi bakımından potansiyelini her geçen gün artırmaktadır.

Turistik Yerler ve Aktiviteler

Amasra, tarihi zenginliklerini doğal güzellikleriyle harmanlayan bir turizm merkezidir. Şehrin turistik açıdan öne çıkan noktaları şunlardır:

1. قلعة أماسرا
   Roma döneminde inşa edilen, Bizanslılar ve daha sonra Cenevizliler tarafından onarılan kale, günümüzde ilçenin en önemli simgelerinden biridir. Dar sokaklar, surlar ve eşsiz manzaralarla ünlüdür.

2. جسر كيمير
   Amasra’nın iki yakasını birleştiren ikonik bir yapıdır. Fotoğraf tutkunları için özellikle gün batımında büyüleyici manzaralar sunar.

3. متحف أماسرا
   İlk olarak 1955 yılında kurulan müze, antik dönemden Osmanlı’ya kadar birçok döneme ait eserleri sergiler. Hellenistik, Roma, Doğu Roma, Ceneviz ve Osmanlı dönemlerine ait arkeolojik ve etnografik parçalar görmek mümkündür.

4. Fatih Camii (Eski Kilise)
   MS 9. yüzyılda Bizans kilisesi olarak inşa edilen bu yapı, 1460’da Osmanlı hâkimiyetine girdikten sonra camiye dönüştürülmüştür. Mimarisi ve tarihî dokusuyla ilgi çekici bir ibadethanedir.

5. النصب التذكاري لطريق كوشكاياسي
   Roma döneminde bir dinlenme ve anıtlama noktası olarak inşa edilen Kuşkayası, Amasra’ya biraz mesafede yer alır. Merdivenlerle inilen bölge, tarihe tanıklık etmek isteyenler için idealdir.

6. Barış Akarsu Heykeli
   Ünlü sanatçı Barış Akarsu’nun memleketi olan Amasra’da, sanatçının anısına dikilen heykel de ziyaretçiler tarafından ilgi görmektedir.

7. Plajlar ve Doğal Güzellikler

   • Büyük Liman ve Küçük Liman Plajları: Şehir merkezine yakın olup deniz keyfi yapmak isteyenlerin ilk tercihidir.
   • Gürcüoluk Mağarası, Kuş Kayası Yol Anıtı, Göldere Şelalesi, Ağlayan Ağaç, Direkli Kaya ve Amasra Feneri: Doğa tutkunları için keşfedilecek pek çok farklı nokta bulunmaktadır.

Kültür ve Sanat

Amasra, geçmişten bu yana balıkçılık, ahşap oymacılığı ve diğer el sanatlarıyla ünlü olmuştur. Şehirdeki balık lokantaları, özellikle سلطة أماسرا ve taze deniz ürünleriyle ünlüdür. Yerel halkın misafirperverliği ve kendine özgü sanat anlayışı, ilçeye gelen ziyaretçilerde unutulmaz izler bırakır.

ينقل

Amasra’ya kara yolu ile Bartın üzerinden ulaşmak mümkündür. D010 karayoluna bağlanan Bartın-Amasra Tüneli, özellikle seyahat süresini kısaltır. Ankara’dan yaklaşık 290-300 km uzaklıkta olması, hafta sonu tatilleri için de ilçeyi cazip hale getirir. Yaz aylarında yapılan çok sayıda tur ve otobüs seferi sayesinde Amasra’ya erişim oldukça rahattır.

خاتمة

Tarihî kalıntıları, doğal güzellikleri ve sıcakkanlı insanlarıyla Amasra, Karadeniz Bölgesi’nin mutlaka görülmesi gereken noktalarından biridir. Yüzlerce yıllık geçmişiyle dikkat çeken kaleler, köprüler ve camiler; tertemiz plajlar; ormanlık yürüyüş rotaları; balık restoranları ve yerel el sanatlarıyla ünlü bir kent olarak öne çıkar. Yaz aylarında yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgi gösterdiği Amasra, kültür, deniz ve doğa turizmini bir arada deneyimlemek isteyenler için eşsiz bir destinasyondur.